Niemcy o Dziadoszanach piszą
Nareszcie! Długo oczekiwana przeze mnie publikacja ujrzała światło dzienne. Wprawdzie wydano ją już w kwietniu tego roku, a mi udało się ją nabyć w lipcu, to biorąc ją teraz we wrześniu do ręki nadal czuję te same emocje, które towarzyszyły mi w momencie odkrycia, że już jest i zaraz będzie się nią można cieszyć, gdyby nie… cena. No właśnie, bo jak w domowym budżecie usprawiedliwić wydatek rzędu 120 Euro za książkę? Ale, uff, udało się, a wrażeniami mogę się wreszcie podzielić.
Biermann Felix Paul, Kieseler Andreas, Nowakowski Dominik
‘Burg, Herrschaft und Siedlung im mittelalterlichen Niederschlesien: die slawischen Ringwälle von Köben (Chobienia) und Kleinitz (Klenica) im Kontext der Frühgeschichte des mittleren Oderraums’, s. 23-209, Bonn 2016
Polska wersja tytułu całej publikacji brzmi ‘Gród, władza i osadnictwo na średniowiecznym Dolnym Śląsku. Grodziska pierścieniowate z Chobieni i Klenicy w kontekście wczesnośredniowiecznych dziejów Środkowego Nadodrza’. Oczywiście najbardziej oczekiwaną przeze mnie była monografia dotycząca chobieńskiego grodziska jednak okazało się, że to jedynie mniejsza część 27. tomu serii ‘Studien Zur Archaologie Europas’ wydawnictwa Habelt, który wypełniają również artykuły dotyczące grodziska w Klenicy. A zatem skoro temat nie tak odległy dziadoszyckim ziemiom (o czym za chwilę), to warto wymienić tutaj wszystkie tytuły z imienia.
Spis treści:
- Biermann Felix Paul, Kieseler Andreas, Nowakowski Dominik, ‘Einleitung’, s. 13-21
- Biermann Felix Paul, Kieseler Andreas, Nowakowski Dominik, ‘Köben an der Oder (Chobienia) – Forschungen zum Wandel der Siedlungs- und Herrschaftsverhältnisse im mittelalterlichen Niederschlesien’, s. 23-209,
- ‘Chobienia nad Odrą (Köben). Badania nad przemianami osadniczymi i organizacją terytorialną na średniowiecznym Śląsku (Streszczenie)’
- Kieseler Andreas, ‘Der slawische Burgwall von Kleinitz (Klenica) im nördlichen Niederschlien’, s. 211-466,
- ‘Wczesnośredniowieczne grodzisko w Klenicy (Kleinitz) na północy Dolnego Śląska (Streszczenie)’
- Biermann Felix Paul, Kieseler Andreas, Nowakowski Dominik, ‘Die Nachuntersuchung von 2007 auf dem Burgwall von Kleinitz (Klenica)’, s. 467-482,
- ‘Wznowienie badań na grodzisku w Klenicy (Kleinitz) w 2007 roku (Streszczenie)’
- Benecke Norbert, ‘Die Tierreste vom Burgwall Kleinitz (Klenica)’, s. 483-494,
- ‘Szczątki zwierzęce z grodziska w Klenicy (Kleinitz) (Streszczenie)’
- Gruszka Bartlomiej, ‘Eine Siedlung am slawischen Burgwall von Kleinitz (Klenica) – Aufarbeitung der Altgrabung von 1962’, s. 495-532,
- ‘Wczesnośredniowieczna osada przy grodzisku w Klenicy (Kleinitz) – Opracowanie wyników badań z 1962 roku (Streszczenie)’
- Wiejacka Martyna, Wiejacki Jan, ‘Die Tierknochen der Vorburgsiedlung von Kleinitz (Klenica)’, s. 533-546,
- ‘Kości zwierzęce z osady przygrodowej w Klenicy (Kleinitz) (Streszczenie)’
Publikacja wydana w formie albumowej (twarde okładki, szyty grzbiet, kredowy, acz dość cieńki papier) zawiera ponad 300 głównie czarno-białych rycin i w mojej opinii nie odbiega od standardu, z którym wcześniej udało mi się zapoznać przy okazji wielokrotnego wertowania “Słownika wsi śląskich w średniowieczu”. I choć moim faworytem wydawniczym ciągle pozostaje seria ‘Frühmittelalterliche münzfunde aus Polen’, to jest to nadal forma książki, z którą jak najbardziej chce się obcować.
A teraz smaczki. Znajdziemy tutaj ciekawą mapę ukazującą osadnictwo Dziadoszan na podstawie rozmieszczenia grodów według badań panów Sławiomira Moździocha (1998) oraz Krzysztofa Czapli (2006), na której według koncepcji pierwszego z nich Klenica leży w domenie naszego plemienia. Jeśli podążymy tym tropem podczas rekonstrukcji praktycznie podwoimy obszar archeologiczny, z którego możemy czerpać artefakty, które dopełniłyby wizerunek naszego Dziadoszyca.
Inną ciekawostką, której próżno szukać w pozostałych publikacjach jest pięknie narysowany przekrój zrekonstruowanego wału grodu w Chobieni w obu fazach użytkowania, który obok wizualizacji samego grodu jak i pobliskiej osady (te już znane z poprzednich publikacji) dopełniają nasze wyobrażenie o tym jak Chobienia drzewiej wyglądała.
W pierwszym artykule o Klenicy zamieszczono okazałą kolekcję oprawek rogowych będących stylistycznymi analogiami do jednego z klenickich zabytków, między którymi znajdziemy również oprawki z Grodziszcza i Żukowic.
Publikację oczywiście polecam jako obowiązkową pozycję na półce każdego dziadoszycofila, jednak obawiam się, że jej cena nie jest w stanie znaleźć uzasadnienia w odczuciu kogokolwiek kto nim nie jest.