paciorki szklane z Gostynia

Opis zabytków

Paciorki podłużnie żebrowane lub tzw. oliwkowe1

Paciorki tego typu w liczbie 7 sztuk odkryto w 1996 roku w wykopie VII/96 stanowiska 2 w Gostyniu.

Szkło, z którego wykonano paciorki to przeźroczysta masa o jasnozielonym, jasnoniebieskim lub ciemnozielonym odcieniu, w której widoczne były zastygłe pęcherzyki gazowe, a w jednym cienkie żyłki barwy czerwonej.

Bryła paciorków ozdobiona jest ornamentyką plastyczną w postaci czterech wzdłużnych wałeczków wyraźnie wyodrębnionych głębokimi bruzdami wrzynającymi się w korpus.

Wymiary:

  • długość: 20,5 – 25,5 mm
  • średnica maksymalna: 10,5 – 13,5 mm

Paciorek beczułkowaty dmuchany1

Pojedynczy paciorek tego typu odkryto w 1996 roku w wykopie VII/96 stanowiska 2 w Gostyniu.

Masa szklana użyta do wyrobu paciorka jest intensywnie niebieska z cienkimi podłużnymi żyłkami barwy mlecznobiałej.

Światło otworu kanalika na jego końcach jest mniejsze niż w środku, co sprawia wrażenie pustego w środku i sugeruje technikę wykonania poprzez wydmuchiwanie.

Wymiary:

  • długość: 12,5 mm
  • średnica: 10,5 mm

Rekonstrukcja

Niestety z artykułu1 nie dowiemy się ile dokładnie paciorków tzw. oliwkowych jest którego z wymienionych kolorów, dlatego pokusiłem się jedynie o rekonstrukcję pojedynczych paciorków zamiast kompletu jako kolii.

Jako, że o masę szklaną przypominającą ówcześnie używaną jest dziś bardzo trudno, zatem doboru kolorystyki współczesnego szkła dokonałem subiektywnie. Do dyspozycji miałem opis słowny oraz kolorowe fotografie trzech z paciorków, których próżno szukać w drukowanym artykule1, a na które natrafiłem jedynie dzięki uprzejmości autora, który był łaskaw załączyć je do swojego artykuły na academia.edu.

Bezpośrednią produkcję paciorków powierzyłem Mateuszowi z Biography of Things, który znosił cierpliwie moje rozterki powodowane dostępnością zbyt szerokiej palety kolorów szkła marki EFFETRE MURANO SRL. Wybór padł na kolory: Acquamarina Scura (Dark Aqua) 591036, Pale Blue 591050, Verde Salvia (Green Sage Mach) 591019M, Verde Smeraldo Chiaro (Light Esmerald Green) 591028, Verde Erba Chiaro (Light Grass Green) 591020 oraz Bleu Cobalto (Cobalt) 591060.

Niestety pracownia nie dysponuje możliwościami wydmuchiwania paciorków, dlatego beczułkowaty jest wykonany tą samą techniką co pozostałe, czyli nawijaniem.

Mam nadzieję, że paciorki wkrótce pojawią się w stałej ofercie sklepu biographyofthings.pl, skąd Dziadoszyce będą mogli czerpać podarki dla swoich wybranek.

Analogiczne zabytki

Liczne w południowej strefie Słowiańszczyzny Zachodniej.1

Zdjęcia i rysunki


Przypisy:

1 Rzeźnik 1998, s. 380-391.